SAMENVATTING
E-sigaretten worden gepromoot als alternatief voor het roken van tabak. Onder jongeren neemt de populariteit toe. Ook astmapatiënten kiezen soms voor een e-sigaret, om de negatieve effecten van sigarettenrook op hun longen te vermijden. E-sigaretten kunnen echter irritatie en inflammatie in de luchtwegen veroorzaken door de vrijkomende dampen met daarin fijnstof, potentieel schadelijke metalen en verschillende carcinogenen. Onderzoek in cel- en diermodellen wijst uit dat e-sigaretgebruik leidt tot remodellering van de luchtwegen en een toename van pro-inflammatoire ontstekingsmediatoren. Bovendien leidt e-sigaretgebruik tot oxidatieve stress, cel- en DNA-schade met nog onbekende langetermijngevolgen, en tot een verhoogde infectiegevoeligheid. Epidemiologische studies tonen dat het huidig en voormalig gebruik van e-sigaretten het risico op astma onder zowel adolescenten als volwassenen verhoogt. Bij bestaande astma zijn er aanwijzingen voor een associatie tussen e-sigaretgebruik en een verergering van symptomen en toename van exacerbaties. Dit effect is het duidelijkst bij rokende astmapatiënten en bij mannen. Er zijn echter ook studies die geen relatie vinden tussen e-sigaretgebruik en astma-exacerbaties. Harde conclusies zijn niet altijd mogelijk, omdat veel studies zich baseren op observaties in de klinische praktijk en therapietrouw of de mogelijke effecten van meedampen en meeroken niet meewegen. Bovendien bestaat er enorme variatie in de soorten e-sigaretten, de vloeistoffen en gebruikerspatronen. Voor de omgeving van de e-sigaretgebruiker geldt dat deze minder blootgesteld wordt aan e-sigaretdamp dan geldt voor het meeroken bij tabaksproducten. Desalniettemin zijn er aanwijzingen dat ook meedampen een negatieve invloed heeft op de frequentie van astma-exacerbaties en het ervaren van kortademigheid en bronchitisklachten. De conclusie van dit overzichtsartikel is dat nog niet kan worden vastgesteld of de e-sigaret voor de longen minder schadelijk is dan de tabakssigaret, maar dat met de huidige stand van de wetenschap wel kan worden geconcludeerd dat het beter is gebruik van een e-sigaret af te raden aan astmapatiënten.
(NED TIJDSCHR ALLERGIE, ASTMA, KLIN IMMUNOL 2024;24(2):63–9)
