Een glutenvrij dieet wordt vaak geprezen voor zijn mogelijke gezondheidsvoordelen, vooral op sociale media. Daarbij wordt dit dieet ook geadviseerd aan mensen zonder coeliakie of non-coeliakie glutensensitiviteit (NCGS). Ook gezondheidsprofessionals bevelen regelmatig een glutenvrij dieet aan, vooral bij chronische inflammatoire ziekten zoals reumatoïde artritis (RA). De wetenschappelijke onderbouwing van deze adviezen is echter niet altijd overtuigend.
Spaanse onderzoekers hebben een systematisch literatuuronderzoek uitgevoerd waarbij uiteindelijk 16 onderzoeken werden geïncludeerd, om zo te bepalen of een glutenvrij dieet bijdraagt aan een betere kwaliteit van leven bij patiënten met RA zonder coeliakie of NCGS.
Bij patiënten met obesitas of een ongebalanceerd dieet kan als onderdeel van de behandeling een aangepast dieet aangeraden worden. Niet al deze dieetadviezen worden echter gesteund door overtuigend wetenschappelijk bewijs. Voedselallergieën kunnen bijdragen aan de ontwikkeling van RA, doordat de allergische reactie inflammatie veroorzaakt in respons op anderszins onschadelijke stoffen. Deze inflammatie kan vervolgens de trigger zijn voor de ontwikkeling van RA. Hoewel het vermijden van gluten voorheen vooral geadviseerd werd aan mensen met een glutenallergie, worden gluten door sommigen nu in een bredere context als boosdoener voor de gezondheid aangemerkt.
De auteurs van deze studie naar het effect van gluten op RA vonden oorspronkelijk 288 relevante artikelen in de Embase-database, waarvan er 257 geëxcludeerd werden omdat de abstracts van deze artikelen niet aan de inclusiecriteria van de literatuurreview voldeden. De 31 overgebleven artikelen werden vervolgens volledig doorgenomen, waarna op basis van de referenties aangehaald in die studies 5 extra artikelen aan de selectie werden toegevoegd. Van deze 36 artikelen voldeden er 7 uiteindelijk toch niet aan de inclusiecriteria en 12 artikelen konden niet worden gevonden. Daarmee bleven 16 artikelen over waaruit de data geëxtraheerd werd voor het opstellen van de literatuurreview.
Uit het merendeel van deze studies bleek geen duidelijk positief effect van een glutenvrij dieet op RA. Daarnaast werd bij veel studies niet alleen gluten weggelaten in de experimentele groep maar werden deze patiënten bijvoorbeeld op een veganistisch dieet gezet, waardoor ‘confouding’-factoren de resultaten van deze studies mogelijk hebben beïnvloed. De enige studie waarbij alle RA-patiënten een positief effect ondervonden van een glutenvrij dieet bestond slechts uit 4 casusstudies, waardoor uit deze studie niet direct conclusies kunnen worden getrokken die relevant zijn voor een grotere RA-patiëntenpopulatie.
Op basis van deze gegeven concludeerden de onderzoekers dat er geen wetenschappelijke onderbouwing bestaat voor de adviezen tot het volgen van een glutenvrij dieet bij patiënten met RA. Verder onderzoek is nodig om de eventuele relatie tussen gluten en RA op te helderen.
Naar boven
