RICHTLIJNEN & PROTOCOLLEN

Nieuwe classificatiecriteria voor het antifosfolipidensyndroom: wat zijn de klinische consequenties?

NTvAAKI - jaargang 24, nummer 4, november 2024

drs. B.C. Geertsema-Hoeve , dr. M. Stam-Slob , dr. R.T. Urbanus , dr. M. Limper

SAMENVATTING

Tot op heden zijn er geen diagnostische richtlijnen voor het antifosfolipidensyndroom (APS). Recentelijk zijn er nieuwe ACR/EULAR-classificatiecriteria voor APS gepubliceerd, gericht op een betere risicostratificatie in wetenschappelijk onderzoek met APS-patiënten. Deze criteria benadrukken non-criteria-manifestaties en hanteren een ingangscriterium gevolgd door een somscore van aanvullende klinische en laboratoriumcriteria. Hoewel de criteria zijn ontwikkeld voor onderzoeksdoeleinden, roepen ze klinische vragen op over de diagnostiek naar APS. Het rechtstreeks toepassen van deze criteria in de diagnostiek naar APS is echter niet mogelijk door een discrepantie tussen de criteria en de klinische praktijk. In dit artikel worden de voor- en nadelen onderzocht van de nieuwe classificatiecriteria, en wordt een overzicht geboden van de huidige stand van zaken met betrekking tot de diagnostiek van deze aandoening.

(NED TIJDSCHR ALLERGIE, ASTMA, KLIN IMMUNOL 2024;24(4):123–8)

Lees verder

Expertisecentrum voor een compensatieregeling en onderzoek ter preventie van stoffengerelateerde beroepsziekten in Nederland

NTvAAKI - jaargang 24, nummer 3, augustus 2024

dr. G.J. de Groene , prof. dr. F.G. Schaafsma

SAMENVATTING

Lexces, het landelijk expertisecentrum stoffengerelateerde beroepsziekten is het expertisecentrum voor preventie en beoordeling van beroepsziekten door blootstelling aan gevaarlijke stoffen. Lexces bestaat uit vijf kennisinstituten en een bureau, is juli 2022 van start gegaan, en wordt gefinancierd door de Nederlandse overheid. Binnen Lexces wordt kennis en expertise op het gebied van gevaarlijke stoffen en gezondheidsrisico’s voor werkenden gebundeld, verder ontwikkeld en verspreid. Tevens voert het bureau van Lexces de regeling Tegemoetkoming Stoffengerelateerde Beroepsziekten uit. Deze regeling bestaat sinds 1 januari 2023 voor (oud)werknemers en zelfstandigen. Sindsdien kunnen mensen met een allergisch beroepsastma, longkanker door asbest of een chronische ‘solvent-induced’ encefalopathie een financiële tegemoetkoming aanvragen. Andere beroepsziekten waarvoor een tegemoetkoming kan worden aangevraagd zullen in de tijd volgen.

(NED TIJDSCHR ALLERGIE, ASTMA, KLIN IMMUNOL 2024;24(3):86–9)

Lees verder

Samenvatting van de nieuwste Europese richtlijn voor de behandeling van systemische lupus erythematodes

NTvAAKI - jaargang 24, nummer 2, mei 2024

dr. J.J.E. Koopman , prof. dr. K.H. Costenbader , dr. M. Limper

SAMENVATTING

De laatst uitgekomen Europese richtlijn voor de behandeling van systemische lupus erythematodes geeft aanwijzingen voor het gebruik van nieuw geregistreerde medicijnen – belimumab, anifrolumab en voclosporine – en geeft bijgestelde aanwijzingen voor het gebruik van oude bekende medicijnen – glucocorticoïden en hydroxychloroquine. In dit artikel wordt deze richtlijn kort en kritisch samengevat.

(NED TIJDSCHR ALLERGIE, ASTMA, KLIN IMMUNOL 2024;24(2):47–51)

Lees verder

De nieuwe multidisciplinaire richtlijn Astma en zwangerschap

NTvAAKI - jaargang 24, nummer 1, februari 2024

V.M. Schuitema MSc, T. Pletting MSc, drs. S.R.J. van Oord-Bosselaar , dr. S.A. van Nederveen-Bendien

SAMENVATTING

Astma is de meest voorkomende chronische longaandoening tijdens de zwangerschap, met naar schatting 10.000 astmapatiënten onder de jaarlijks ongeveer 175.000 zwangerschappen in Nederland. Onvoldoende astmacontrole tijdens de zwangerschap is gerelateerd aan verhoogde gezondheidsrisico’s voor zowel moeder als kind, waaronder vroeggeboorte, een te laag geboortegewicht en pre-eclampsie. Bij ongeveer 40% van de astmapatiënten neemt de astmacontrole af gedurende de zwangerschap. De incidentie van acute astma-exacerbaties tijdens de zwangerschap varieert in de literatuur van 20–45%. Uit angst voor teratogeniciteit wordt astmamedicatie soms ten onrechte gestopt of gewijzigd door zowel zwangeren als zorgverleners. Het overgrote deel van de reguliere astmamedicatie kan echter veilig worden gecontinueerd tijdens de zwangerschap en lactatie. Met de komst van ‘biologicals’ voor patiënten met ernstig astma rijzen er ook vragen over de veiligheid van deze nieuwe medicamenten. Hoewel omalizumab als een veilige optie wordt beschouwd, ontbreken voldoende gegevens over de effecten van de nieuwste generatie ‘biologicals’ op zwangerschapsuitkomsten en mogelijk aangeboren afwijkingen. Het is aan te bevelen dat vrouwen met een zwangerschapswens die astmamedicatie (gaan) gebruiken, vóór de zwangerschap advies inwinnen bij hun zorgverlener. Een multidisciplinaire benadering van de zorg voor zwangere vrouwen met astma kan bijdragen aan een optimale gezondheidszorg en uitkomsten voor zowel moeder als kind.

(NED TIJDSCHR ALLERGIE, ASTMA, KLIN IMMUNOL 2024;24(1):8–13)

Lees verder

De module Longrevalidatie en hooggebergtebehandeling bij moeilijk behandelbaar en ernstig astma samengevat

NTvAAKI - jaargang 23, nummer 4, november 2023

drs. C.L.Y. Knoops , drs. A.F. Aldenkamp , prof. dr. F.W.J.M. Smeenk

SAMENVATTING

Patiënten met moeilijk behandelbaar en ernstig astma hebben ondanks verschillende behandelingen vaak invaliderende symptomen, sterke beperkingen in het dagelijks functioneren, en een lage participatie in de maatschappij. Longrevalidatie kan een essentiële aanvullende behandeling zijn om enige kwaliteit van leven, zelfredzaamheid en sociale re-integratie terug te winnen, alsmede de exacerbatiefrequentie te kunnen mitigeren. Bij hooggebergtebehandeling wordt een longrevalidatieprogramma aangeboden op meer dan 1.500 meter boven zeeniveau. De laatste jaren is er veel discussie geweest over de effectiviteit van deze behandelmogelijkheden, waardoor de module Longrevalidatie en hooggebergtebehandeling later is toegevoegd aan de richtlijn Moeilijk behandelbaar en ernstig astma. In de module wordt de huidige stand van zaken met betrekking tot de effectiviteit van beide interventies bij de behandeling van moeilijk behandelbaar en ernstig astma in kaart gebracht. Dit artikel is een samenvatting van deze module.

(NED TIJDSCHR ALLERGIE, ASTMA, KLIN IMMUNOL 2023;23(4):113–8)

Lees verder

Harmonisatie van de myositis-auto-immuunserologie in Nederland

NTvAAKI - jaargang 23, nummer 3, september 2023

dr. J.G.M.C. Damoiseaux , dr. P.A. Baars , dr. ir. M.A.C. Broeren , dr. J. Curvers , dr. K.A. Gelderman , dr. A.J.A. Lambeck , dr. E.G. van Lochem , dr. B. Meek , dr. ir. A.H.L. Mulder , dr. H.G. Otten , dr. A.C.M. Platteel , dr. M. Schreurs , dr. S. Veenbergen , dr. C. Saris , dr. R.G. van der Molen

SAMENVATTING

Auto-immuunserologie voor idiopathische inflammatoire myopathieën heeft in de jaren een toenemend belang verworven in de diagnostiek van deze ziektebeelden. In Nederland biedt een beperkt aantal laboratoria een myositisblot aan, maar het traject van aanvraag tot en met interpretatie van de resultaten is erg variabel. Dit volledige traject is in kaart gebracht met behulp van een vragenlijst. Op basis van de resultaten van deze vragenlijst is consensus bereikt over het aanvragen, uitvoeren, rapporteren en interpreteren van de testresultaten. Het proces en het resultaat van dit harmonisatie-initiatief worden in dit artikel gepresenteerd.

(NED TIJDSCHR ALLERGIE, ASTMA, KLIN IMMUNOL 2023;23(3):69–75)

Lees verder

Diagnostiek en behandeling van mastocytose: toelichting op de richtlijn van 2022

NTvAAKI - jaargang 23, nummer 1, maart 2023

dr. M.A.W. Hermans , W. Irvine , dr. N.J.T. Arends , dr. P. te Boekhorst , dr. P.L.A. van Daele , dr. J. Damman , dr. A. Diepstra , dr. E.J. Huisman , dr. R. Fijnheer , dr. F. Heubels-Moenen , dr. A.B. Mulder , dr. M. Oldhoff , prof. dr. S.G.M.A. Pasmans , dr. L.F.R. Span , dr. A.B. Sprikkelman , dr. V.H.J. van der Velden , dr. J.N.G. Oude Elberink

SAMENVATTING

Recentelijk werd de eerste Nederlandse richtlijn Mastocytose opgesteld door een multidisciplinaire werkgroep. Hierin zijn adviezen opgesteld voor de diagnostiek, follow-up en behandeling van zowel volwassenen als kinderen met mastocytose. Deze relatief zeldzame, vaak chronische aandoening kan op elke leeftijd voorkomen en een breed scala aan symptomen veroorzaken. Hierdoor kunnen patiënten zich bij verschillende medisch specialisten presenteren, maar vrijwel alle patiënten komen vroeg of laat bij de hematoloog terecht. In de afgelopen jaren hebben veel ontwikkelingen plaatsgevonden in de classificatie, diagnostiek en behandeling. Dit artikel is een samenvatting van de richtlijn inclusief adviezen voor de dagelijkse praktijk.

(NED TIJDSCHR ALLERGIE, ASTMA, KLIN IMMUNOL 2023;23(1):4–13)

Lees verder