Een zachte winter en een warme periode in maart zijn er de oorzaken van dat de eikenprocessierups eerder dan verwacht in ons land is opgedoken. Eind maart kwamen de eerste meldingen binnen. Deskundigen verwachten dat vanaf medio mei de echte overlast begint, en die kan duren tot en met augustus. Voor mensen met een allergie betekent dat dus: oppassen geblazen in de natuur, vooral in de buurt van eikenbomen.
De eikenprocessierups is geen graag geziene verschijning, en dat heeft alles te maken met de brandharen waarmee het diertje is bezet. Elke rups is bedekt met wel 700.000 ragfijne brandhaartjes van ongeveer 0,2 tot 0,3 millimeter lang, die zo dun en scherp zijn dat ze moeiteloos in de huid binnendringen. De brandharen zijn eigenlijk bedoeld om vogels en andere belagers af te schrikken, maar ze zijn ook voor mensen erg onprettig.
Eikenprocessievlinders leggen in augustus en september hun eitjes op eikenloof, en pas in het volgende voorjaar komen de eitjes uit. In de eerste fases van hun leven zijn de rupsen nog klein en nog niet bezet met brandharen, maar vanaf begin juni zijn de rupsen groot genoeg om brandharen te ontwikkelen, en dan begint de echte overlast. Dit jaar gebeurt dat dus enkele weken eerder vanwege de zachte winter. De rupsen leven in grote nesten, die vol zitten met afgescheiden brandharen. Zelfs na jaren kunnen die nog voor overlast zorgen, wanneer de wind de brandharen verspreidt.
Wie in aanraking komt met de brandhaartjes van de eikenprocessierups ervaart iets dat lijkt op het aanraken van een brandnetel. Maar de brandhaartjes kunnen ook door de wind verspreid worden, tot wel 100 meter ver. Ze kunnen de huid, ogen en luchtwegen van mens en dier bereiken en binnendringen. De brandharen zijn ook nog eens voorzien van weerhaakjes waarmee ze zich vastzetten in de huid. Daar geven ze het eiwit thaumetopoieine af, dat voor hevige jeuk en branderige pijn kan zorgen. Het afweersysteem reageert daarop door histamine aan te maken, en dat kan bij sommige mensen een allergische reactie tot gevolg hebben. Ook honden kunnen overigens heftig reageren op de brandharen van de processierups. Het is dus verstandig om plekken te mijden waar deze insecten voorkomen.
Wie in contact komt met de brandhaartjes van de rups kan last krijgen van jeuk, pijn en irritatie aan de huid, ogen, luchtwegen en het maagdarmkanaal. Bij de meeste mensen gaan de klachten na ongeveer 2 weken vanzelf over. Houden ze langer aan, of nemen ze ernstige vormen aan dan is het zaak om de huisarts in te schakelen.
Dit zijn de meest voorkomende klachten:
Mensen die allergisch zijn voor de haren van de eikenprocessierups ondervinden symptomen als:
Ook hier geldt dat het belangrijk is om de huisarts in te schakelen als de symptomen ernstig van aard zijn.
Meer informatie
Bezoek de website Processierups.nu
Naar boven
