Luchtvervuiling is een stille killer. We merken niet of nauwelijks dat het er is, maar het omringt ons 24 uur per dag, en dat heeft gevolgen voor onze gezondheid. Luchtvervuiling is een mengsel van gassen en fijnstof die via de luchtwegen en de huid ons lichaam binnendringen en die voor meer gevolgen kunnen zorgen dan alleen de voor de hand liggende, zoals astma en copd.
Wie denkt dat luchtvervuiling er alleen buitenshuis is vergist zich. Buiten de deur hebben we te maken met de gevolgen van het gebruik van fossiele brandstoffen zoals kolen, aardolie en gas. Die zorgen voor een mengeling van gassen, roetdeeltjes en fijnstof in de atmosfeer. Maar ook langs snelwegen komen verhoogde concentraties fijnstof voor. Zelfs in huis zijn we niet verlost van vervuilers. De open haard, de barbecue en het fornuis zorgen voor gassen en roetdeeltjes in de lucht, en roerbakken veroorzaakt fijnstof.
De gestaag toenemende temperaturen zorgen ervoor dat de effecten van luchtvervuiling meer en meer merkbaar worden. Daarnaast vergroten de stijgende temperaturen het risico op natuurbranden, en zorgen ze voor verhoogd energiegebruik, denk alleen al aan airconditioning.
De stapel wetenschappelijke studies die aantonen dat er een verband bestaat tussen allerlei ziektes en luchtvervuiling groeit intussen gestaag. Langdurige blootstelling aan fijnstof blijkt tot een hogere incidentie van hartkwalen, beroertes, longziekten en diabetes te leiden. En zelfs kortstondige blootstelling kan al negatieve effecten op de gezondheid hebben.
Recent verscheen een studie waarin luchtvervuiling werd afgezet tegen mogelijke gezondheidsrisico’s, en de onderzoekers becijferden aan de hand daarvan in het 2018 alleen al bijna 9 miljoen mensen voortijdig overleden dankzij gebruik van fossiele brandstoffen. In de meeste gevallen ging het daarbij om hartaanvallen en beroertes.
Vooral de oudste en de jongste mensen zijn extra vatbaar voor de gevolgen van luchtvervuiling. Maar ook mensen met onderliggende condities, zoals een hartkwaal, een longziekte, zwangerschap of obesitas moeten oppassen met luchtvervuiling. Daarnaast worden mensen in minder rijke landen onevenredig zwaar getroffen, vaak omdat ze bijvoorbeeld dichtbij vervuilende fabrieken wonen.
Als je in een gebied woont met slechte luchtkwaliteit, of als er kans is op smog, dan is het verstandig om zo min mogelijk activiteiten in de buitenlucht te doen, zeker in de buurt van drukke wegen. Binnen blijven, ramen sluiten en de airconditioner gebruiken zijn dan het devies, vooropgesteld dat de luchtfilters van de airconditioner schoon zijn. Moet je toch naar buiten, draag dan een mondkapje. Stoffen en papieren maskers houden grotere deeltjes zoals roet voldoende tegen, maar alleen een N95 masker kan ook fijnstof filteren. Deeltjes roet en fijnstof hechten zich ook aan je kleren, dus doe ze in de was zodra je thuiskomt.
Luchtreinigers zijn ook een optie. Sommige zijn in staat om bijna alle vervuilende deeltjes uit de lucht te verwijderen en verbeteren zo de luchtkwaliteit in huis. Let er wel op dat de filters tijdig vervangen worden. Zorg wel dat dat HEPA-filters zijn, want die beantwoorden aan vastgestelde Europese normen. HEPA betekent letterlijk: High Efficiency Particulate Air. Ze kunnen tussen minimaal 85% en maximaal 99,999995% van alle stofdeeltjes (most penetrating particle size) van 0,1 micrometer (µm) tegenhouden, afhankelijk van het specifieke filtertype. Overigens zijn er ook kamerplanten die helpen de lucht te zuiveren, zoals de ficus.
En ja, je kunt ook op een andere manier iets doen om de luchtkwaliteit te verbeteren. Probeer zo min mogelijk fossiele brandstoffen te gebruiken en reis per fiets of openbaar vervoer. Koop zoveel mogelijk lokaal geproduceerd voedsel en kook niet op gas maar elektrisch, liefst inductie omdat dat het minste energie gebruikt. En probeer gebruik te maken van groene energie.
Naar boven
