De Nederlandse overheid kondigt een stevige aanpak aan om het groeiende probleem van vapen onder jongeren te bestrijden. Staatssecretaris Vincent Karremans (Jeugd, Preventie en Sport) presenteerde onlangs een actieplan dat zich richt op drie speerpunten: het aanpakken van illegale vapes, het voorkomen dat jongeren beginnen met vapen, en het stimuleren van stoppen. Met extra geld voor handhaving, strengere wetgeving en gerichte campagnes wil Nederland de populariteit van vapen onder jongeren terugdringen.
Vapen, of het gebruik van elektronische sigaretten, wordt vaak gezien als een “onschuldige” trend, maar de realiteit is anders. Uit cijfers blijkt dat een kwart van de Nederlandse jongeren tussen de 12 en 16 jaar ooit heeft gevapet, en 1 op de 7 doet dit zelfs maandelijks. Nicotine, de verslavende stof in vapes, heeft een schadelijk effect op het ontwikkelende brein en kan leiden tot langdurige verslaving. Bovendien bevatten veel vapes illegale hoeveelheden nicotine en schadelijke stoffen zoals zware metalen en giftige chemicaliën.
Het beleid rond vapen varieert sterk binnen Europa. In het Verenigd Koninkrijk wordt vapen actief gepromoot als een minder schadelijk alternatief voor roken, en de overheid verstrekt zelfs gratis vapes aan rokers die willen stoppen. Dit beleid is echter omstreden, omdat het ook niet-rokers, waaronder jongeren, kan aanmoedigen om te beginnen met vapen.
Nederland kiest voor een strengere aanpak. Het nieuwe actieplan richt zich op het terugdringen van vapen onder jongeren en het aanpakken van de illegale handel in vapes. Dit sluit aan bij de richtlijnen van de Europese Unie, die de verkoop en marketing van elektronische sigaretten reguleert, maar waarvan de implementatie per land verschilt.
Het actieplan van staatssecretaris Karremans bestaat uit drie hoofdlijnen:
Vapen wordt vaak onterecht als onschuldig gezien, maar de gezondheidsrisico’s zijn aanzienlijk. Nicotine is volgens het Trimbos-instituut na heroïne en crack de meest verslavende stof, en blootstelling tijdens de adolescentie kan leiden tot langdurige verslaving en een verhoogd risico op andere verslavingen. Daarnaast kan vapen leiden tot longschade, hart- en vaatziekten en een verhoogd risico op luchtweginfecties.
Recent onderzoek toont aan dat de damp van elektronische sigaretten schadelijke stoffen zoals formaldehyde, acroleïne en zware metalen bevat, die op lange termijn kanker en andere chronische ziekten kunnen veroorzaken. Bovendien is er groeiende bezorgdheid over de impact van vapen op de mentale gezondheid, waaronder angst en depressie.
De Nederlandse aanpak sluit aan bij de groeiende bezorgdheid over de gezondheidsrisico’s van vapen, met name onder jongeren. Een uitdaging blijft de handhaving van de nieuwe regels, met name online, waar illegale vapes gemakkelijk verkrijgbaar zijn. Daarnaast is meer onderzoek nodig naar de langetermijneffecten van vapen en de effectiviteit van interventies om jongeren te laten stoppen.
Referenties
Naar boven
