De richtlijn Astma bij kinderen is aangepast op basis van nieuwe wetenschappelijk inzichten. De richtlijn geeft adviezen aan zorgverleners die betrokken zijn bij de zorg voor kinderen tot 18 jaar met (mogelijk) (acuut) astma in het ziekenhuis. Het aanpassen van de richtlijn Astma bij kinderen is een samenwerking geweest tussen de Nederlandse Vereniging voor Kindergeneeskunde (NVK), huisartsen (NHG), verpleegkundigen en verzorgenden (V&VN), Longfonds en astmaVereniging Nederland en Davos.
Astma komt bij ongeveer vijf tot tien procent van de kinderen in Nederland voor. We spreken van acuut astma als de klachten plotseling erger worden en ze niet overgaan na het toedienen van medicijnen. Dit noemen we ook wel een ‘longaanval’.
Vijf modules herzien
In de volgende vijf onderdelen zijn de adviezen aangepast:
- Rol van FeNO in het diagnostische traject.
Het gebruik van een NO-meting (hoeveelheid stikstofmonoxide) in de uitademingslucht kan niet worden gebruikt om de diagnose astma eenduidig vast te stellen. Als het moeilijk is om een longfunctietest te doen bij kinderen tussen de zes en achttien jaar, kan worden overwogen om de NO-meting te gebruiken. Het risico daarvan is dat soms astma gemist wordt, of dat juist ten onrechte wordt vastgesteld dat iemand astma heeft.
- Rol van FeNO in het afbouwen/aanpassen van de behandeling.
Het standaard uitvoeren van een NO-meting wordt ook niet aangeraden voor het bepalen van de behandeling. Dit kan wel een optie zijn voor kinderen bij wie de astma niet goed onder controle is.
- Rol van ICS en LTRA versus ICS bij kinderen jonger dan zes jaar.
Er is niet genoeg bewijs dat inhalatiecorticosteroïden (ICS) of leukotriëenreceptorantagonisten (LTRA) goed werken bij kinderen jonger dan zes jaar. Als de klachten meer lijken op astma, dan is behandeling met ICS de aangewezen weg. Als inhaleren met puffer moeilijk gaat, of als er zorgen zijn over de bijwerkingen van ICS, dan kan LTRA in overweging genomen worden.
- Plaats van immunotherapie (SCIT en SLIT) bij kinderen met allergische astma.
De bewijzen dat immunotherapie goed werkt bij kinderen met allergisch astma zijn niet sterk. Daarom is het belangrijk om samen met de patiënt en ouders goed te kijken naar de voordelen, de bijwerkingen en hoe belangrijk het is dat de therapie goed wordt gevolgd.
- Toedieningsvorm van luchtwegverwijdende inhalatiemedicijnen (voorzetkamer of vernevelapparaat) bij longaanval astma.
Bij een longaanval is het advies om de medicijnen te geven met een voorzetkamer. Dat gaat sneller, is makkelijker en kan beter gecontroleerd worden. Als iemand ernstig benauwd is, als de benauwdheid lang duurt, of niet voldoende reageert op puffen, dan kan verneveling een optie zijn.
Referentie
Bekijk de vernieuwde richtlijn voor astma bij kinderen op de Richtlijnendatabase van de Federatie Medisch Specialisten.