Het hooikoortsseizoen in Nederland duurt steeds langer en begint steeds eerder, en dat heeft natuurlijk alles te maken met de klimaatopwarming. De els, (zowel de witte als de zwarte) die traditiegetrouw als eerste op de hooikoortskalender staat, bloeit normaal gesproken in maart. Maar het zachte decemberweer heeft ervoor gezorgd dat de elzenkatjes rond Kerst al in bloei stonden. En ook de hazelaar, een andere maartbloeier, staat op het punt om te gaan bloeien. De bloei van de laatste beruchte hooikoortsplant van de kalender, bijvoet, was pas eind oktober voorbij.
Elzen zijn één van de vroegst bloeiende bomen, en zijn te herkennen aan de zwarte schors die in veel gevallen een gescheurd aanzien heeft. Elzen komen met name voor op drassige plaatsen en langs waterkanten. Als de els bloeit, hangen er katjes aan de takken die stuifmeel produceren.
Mensen met een overgevoeligheid voor stuifmeelpollen kunnen dus nu al last krijgen van hooikoortssymptomen, zeker als het rustig en droog weer is. Wanneer het regent slaan de pollen neer, wat de problemen vermindert.
De eerste echt grote boosdoener als het om hooikoorts gaat is de berk. Die bloeit doorgaans pas in april, maar wetenschappers voorspellen dat het bloeiseizoen van deze boom mogelijk ook vervroegd wordt tot maart of zelfs februari. Mei is doorgaans de maand die de meeste hooikoorts met zich meebrengt, als de grassen gaan bloeien. Naar schatting 2 miljoen mensen grijpen dan naar de zakdoek.
Er is gelukkig wel een lichtpuntje aan de horizon voor de hooikoortslijders: voor medio januari wordt een koude periode voorspeld, wat de bloei van els, hazelaar en berk juist weer kan vertragen.
Intussen gaat in Leiden binnenkort een wetenschappelijk onderzoek van start naar de invloed van hooikoortsplanten op de gezondheid. Het onderzoek, dat wordt uitgevoerd door Naturalis Biodiversity Center, begint in maart 2024 en duurt twee jaar.
Deelnemers aan het onderzoek gaan per jaar drie wandelingen maken door het Leidse Noorderkwartier waar hooikoortsplanten groeien. Uitgeademde lucht wordt verzameld met een techniek die vergelijkbaar is met een blaastest voor alcohol. Mensen kunnen zich voor deelname aan het onderzoek aanmelden. De deelnemers moeten minstens twintig jaar oud zijn. Rokers komen niet in aanmerking wegens de invloed van rook op de uitgeademde lucht. Aanmelden kan via nemi.dorst@naturalis.nl
Volgens de onderzoekers dragen de deelnemers aan het onderzoek bij aan de ontwikkeling van een laagdrempelige methode om hooikoorts op het spoor te komen. Op basis van de resultaten van het onderzoek kan gemeenten advies gegeven worden over een gezondere inrichting van de omgeving, bijvoorbeeld in de keuze voor planten in de openbare ruimte.
Meer informatie
Bekijk de stand van zaken op gebied van stuifmeelpollen op de website Hooikoortsradar.
Naar boven
