Waterverlies als leidraad voor veiligere voedselprovocatietesten

december 2023 Klinische trials Marleen Huijsmans

Dit artikel is onderdeel van de Editor’s Pick van dr. Berber Vlieg-Boerstra (diëtist, Vlieg Diëtisten, en lid van de hoofdredactieraad van NTVAAKI), bestaande uit een selectie van klinisch relevante literatuur op het gebied van voedselallergieën. In deze selectie komen onder andere artikelen over veiligere voedselprovocatietesten, cognitieve gedragsinterventie bij angst door voedselallergie en nieuwe EAACI-richtlijnen aan bod. Bekijk hier de hele selectie.

Een voedselprovocatietest kan worden uitgevoerd wanneer het vermoeden bestaat dat iemand een voedselallergie heeft. Bij een orale voedselprovocatietest wordt het verdachte voedsel stapsgewijs in toenemende doseringen ingenomen. Onderzoekers van de University of Michigan hebben een nieuwe manier onderzocht om een ongunstige reactie op voedsel te kunnen voorspellen voordat er klinisch detecteerbare symptomen zijn. Hiermee zou de provocatietest eerder afgebroken kunnen worden waardoor patiënten minder risico lopen op anafylaxe. De resultaten van een onderzoek naar deze nieuwe test zijn gepubliceerd in The Journal of Clinical Investigation.

Studiedeelnemers ondergingen een orale voedselprovocatietest bij een van de voedselallergieklinieken van de University of Michigan. Tijdens deze test werd met behulp van een sensor op de voorarm van de deelnemers het transepidermale waterverlies gemeten. In het eerste cohort (125 orale voedselprovocatietesten) werd het statische waterverlies op vaste momenten gemeten, vanaf de start van de studie en gedurende de provocatietest. Bij een ander cohort (n=84) werd het waterverlies continu gemeten gedurende de provocatie. Daarnaast werd deelnemers gevraagd om een bloedmonster af te staan.

Anafylactische reacties voorspellen en voorkomen

De resultaten van het onderzoek toonden aan dat het transepidermale waterverlies steeg bij een anafylactische reactie, maar niet bij voedseluitdagingen waar geen reactie op was (gemiddeld +2,93 versus -1,00 g/m2/uur; p<0,0001). Het verhoogde waterverlies werd gemiddeld 48 minuten voorafgaand aan de klinische diagnose van anafylaxie waargenomen.

Bij de groep deelnemers waarvan het transepidermale waterverlies continu werd gemonitord, werd al vanaf 5 minuten na de eerste inname van het verdachte voedsel in de provocatietest een toename van het waterverlies gemeten wanneer deze test uiteindelijk een anafylactische reactie zou uitlokken. Het continu monitoren van het waterverlies kon al 38 minuten voor de klinische diagnose van een anafylactische reactie met een hoge specificiteit (96%) voorspellen of deze reactie ging plaatsvinden.

Conclusie

De onderzoekers concluderen dat op basis van de toename in het transepidermale waterverlies een anafylactische reactie mogelijk voorspeld kan worden. Met dit hulpmiddel kunnen in de toekomst voedselprovocatietesten eerder worden afgebroken en daarmee veiliger worden uitgevoerd.

Referentie

Schuler CF 4th, O’Shea KM, Troost JP, et al. Transepidermal water loss rises before food anaphylaxis and predicts food challenge outcomes. The Journal of Clinical Investigation 2023;133:e168965.