Er verschijnen steeds meer nieuwe geneesmiddelen op de Nederlandse markt, en dat betekent ook dat het druk wordt in ‘de sluis’. Dure medicijnen die Europese goedkeuring hebben ontvangen komen in ons land pas op de markt als er eerst geheime prijsonderhandelingen gevoerd zijn tussen de medicijnfabrikant en de overheid, en dat proces staat bekend als de sluisprocedure. Momenteel bevinden zich 52 geneesmiddelen in die sluis, en onlangs liet minister Ernst Kuipers van VWS de Tweede Kamer weten dat er in de tweede helft van dit jaar nog 10 medicijnen in de sluis zullen belanden.
Toch denkt de Vereniging Innovatieve Geneesmiddelen (VIG) dat dat niet per se tot vertragingen hoeft te leiden. Het Zorginstituut en het Bureau Financiële Arrangementen Geneesmiddelen (BFAG) zijn druk aan het werven voor beoordelaars en onderhandelaars. Daarnaast is er constructief overleg gaande om de sluis te optimaliseren, eerder te beginnen en voorspelbaarder te maken.
Sinds 2018 informeert de minister van Volksgezondheid, Welzijn en Sport één keer per half jaar de Tweede Kamer over sluiskandidaten. Op basis van de Horizonscan identificeert het Zorginstituut deze sluiskandidaten. Elk jaar vallen er een paar kandidaten af, omdat de patiëntaantallen naar beneden worden bijgesteld of omdat het geneesmiddel toch geen marktregistratie krijgt.
De 10 nieuwe kandidaten die door minister Kuipers zijn genoemd zijn 7 echt nieuwe middelen, en 3 indicatie-uitbreidingen. Het gaat om middelen voor oncologische, hematologische, neurologische aandoeningen en voor immuunziekten. Voor een groot deel gaat het om producten van kleinere farmaceutische bedrijven die minder ervaring met de sluis hebben. Speciaal voor hen heeft de VIG een leidraad voor de sluisprocedure gemaakt voor bedrijven die voor het eerst met de sluis te maken krijgen.
Per 1 juli van dit jaar zullen overigens de sluiscriteria aangepast worden. Naast geneesmiddelen met een prijs boven de 50 duizend euro en een verwachte omzet van meer dan 10 miljoen, komen ook alle geneesmiddelen met een verwachte omzet van meer dan 20 miljoen euro in aanmerking voor de sluis.
Dit zijn de 10 nieuwe medicijnen die aan de sluis toegevoegd zullen worden:
Geneesmiddel (merknaam) | Registratie verwacht in | Nieuwe indicatie (s) |
Avapritinib (Ayvakyt) | November 2023 | Indolente systemische mastocytose |
Bimekizumab (Bimzelx) | Juli 2023 | Actieve axiale spondyloartritis (axSpA) en actieve artritis psoriatica |
Epcoritamab | December 2023 | Recidiverend of refractair diffuus grootcellig B-cellymfoom (DLBCL) |
Decitabine/cedazuridine (Inaqovi) | September 2023 | Acute myeloïde leukemie |
Trastuzumab duocarmazine (Jivadco) | September 2023 | Niet-reseceerbaar of gemetastaseerde HER2+ borstkanker |
Bevacizumab-vikg (Lytenava) | Oktober 2023 | Natte leeftijdsgebonden macula degeneratie |
Melphalan flufenamide (Pepaxti) | November 2023 | Multipel myeloom |
Ixazomib (Ninlaro) | December 2023 | Multipel myeloom (onderhoudstherapie) |
Rucaparib (Rubraca) | Juli 2023 | Gevorderde epitheliale eierstok-, eileider- of primaire peritoneale kanker |
Talazoparib (Talzenna) | December 2023 | Gemetastaseerde castratieresistente prostaatkanker (mCRPC) |
Meer informatie
Informatiebrief van Zorginstituut Nederland aan de Tweede Kamer
Persbericht van de Vereniging Innovatieve Geneesmiddelen (VIG)